

Günümüzde D vitamini eksikliğinin birçok hastalığa sebep olduğu bilinmektedir. Niels Finsen 1903 yılında cilt tuberkülozunu güneş ışınları ile tedavi ederek Nobel Tıp Ödülünü almıştır. 1950’li yıllarda Varşova şehir merkezinde yaşayan çocuklarda kırsal alanda yaşanlara göre raşitizm oranı daha yüksek bulunmuştur. Boston şehrinde yapılan bir araştırmada uygun bir ortam hazırlanarak bikini ve mayo ile güneşlenmeleri sağlanan insanlarda D vitamini miktarının artmadığı görülmüştür. Türkiye Boston şehri ile aynı enlem üzerinde bulunduğundan, özellikle kış aylarında vücudumuzdaki D vitamini miktarının normal sınırların altına düşmesi pek çok hastalığa davetiye çıkarmaktadır. Ülkemizdeki 0-1 yaş arası çocuklara, D vitamini takviyesi yapılması ile birlikte raşitizm oranında azalma tespit edilmiştir. Sanayileşmiş ülkelerde hava kirliliği, yüksek binalar, açık alanların az olmasına bağlı yetersiz güneşlenme gibi nedenler
D vitamini eksikliğinin sık olarak karşımıza çıkmasına neden olmaktadır.
D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ NASIL ÖLÇÜLÜR
Kandaki 25-hidroksi vaitamin D seviyesi ölçülerek D vitamini eksikliği veya yetersizliği belirlenir. 30 ng/ml üzeri normal değer sayılır. Gelişmiş ülkelerde bu değer 60 ile 100 ng/ml arasında kabul edilmektedir.
D VİTAMİNİ YETERSİZLİĞİNİN YOL AÇTIĞI PROBLEMLER
- Raşitizm
- Osteoproz
- Osteomalazi
- Saç dökülmesi
- Kanser (meme, kolon, prostat)
- Yaşlılarda düşmelerde artış
- Ellerde ve ayaklarda uyuşma
- Diz ağrıları
- El bileği ağrısı
- Tendinit
- Hipertansiyon
- Tırnaklarda şekil bozukluğu
- Cilt kuruluğu
- Tetik parmak
- İmmün sistem zayıflığına bağlı grip
- Tip 1 ve Tip 2 Diyabet
- Multiple skleroz
- Astım
D VİTAMİNİ’ Nİ NERELERDEN TEMİN EDEBİLİRİZ
D vitamini en doğal güneşlenme ile alınır. Yaz aylarında güneş ışınlarının özellikle yere dik düştüğü öğlen saatlerinde açık tenli insanların 10 dakika, koyu tenli insanların ise 20-25 dakika güneşlenmesi günlük D vitamini ihtiyacını karşılamaktadır. Daha fazla güneşlenme previtamin D3’ün biyolojik olarak inaktif olan lumisterol ve taçısterole dönüşmesine sebep olur. Bu nedenle fazla güneşlenmenin D vitamini miktarını yükseltmediği görülmektedir. Özellikle 15 faktör üzeri güneş koruyucuları cilt kanseri, cilt yanıkları gibi güneşin istenmeyen etkilerini önledikleri gibi güneşin ciltteki D vitamini sentezini de önlemektedir. Cilt kanseri riski nedeni ile altı aya kadar bebeklerin güneş ışığı ile direkt temastan korunması pediatrisler tarafından önerilmektedir.
D vitamini bazı besin maddelerinden de alınabilir. Balıklar planktonlarla beslendiğinden D vitamini yönünden zengindirler. Bir bardak doğal sütte 100 ünite D vitamini mevcuttur. Doğal mantarın 133 gr’da 100 ünite, güneşte kurutulmuş mantarda ise 16 kat daha fazla yani 1600 ünite D vitamini mevcuttur. Güneşte kurutulmuş gıdaların hepsi D vitamini yönünden zengindir. D vitamini eksikliği hakkında detaylı bilgileri ve güncel gelişmeleri D vitamini eksikliği isimli facebook grubumuzdan takip edebilirsiniz…
Op. Dr. Hüsrev PURİSA El Cerrahi Uzm.